columns‎ > ‎

04 tussen kunst en kitsch

 Er is een uitdrukking "tussen servet en tafellaken", hier wordt de tijd tussen kind en jongvolwassene bedoeld, een ongemakkelijke periode, waarin je geen van beide bent.  Met onze hobby is het net zoiets, als je het verschil tussen kunst en kitsch gaat zien, zit je in een ongemakkelijke periode.  Kent  U het verschil? Je begint met een kleine k , want je weet niet beter, en hoopt ooit met een grote K te eindigen.  Dat dat slechts voor weinigen is weggelegd weten we  in het begin gelukkig nog niet.

Als we beginnen is alles mooi vooral als we het zelf maken,  en het veel zweetdruppels heeft  gekost. Het is net als met een pas geboren kind.  Zelf vind je het het mooiste dat er ooit geboren is, en ben je er meteen verliefd op, terwijl de buren denken, nou ...nou... wel een groot hoofd.  Miniknutselwerk  is soms net een echte  bevalling. Veel werk en een  rose wolk vooraf en de blinde liefde erna. En laten we dan ook het puffen en de pijn (als we op onze vingers slaan) en de irritatie om de buitenstaanders, die er niets van begrijpen, niet vergeten. Daarna slaat de verslaving toe, we zien het niet zo scherp meer: ontkenning van kosten,  tegen beter weten in doorgaan.  Alle symptomen zijn aanwezig. Dat is ook de reden waarom ik, als ik 5 jaar later toegeef,  (zolang  duurde het bij  mij),  dat als het echt nergens op lijkt, ik nog steeds moeite heb het weg te gooien, dat  doe je gewoon niet  met je eigen kinderen.

 Mijn eerste popje had een iets te groot hoofd en veel te grote voeten, dat loste ik op, door haar een paar laarzen te geven,  (ik durf het nu te zeggen gewoon  mislukte laarzen).  Dat loste ik weer op door haar in het kraambed te leggen, zodat alleen de bovenkant zichtbaar was. Ze had echt een lief gezichtje. Helaas werd ze een keer gegrepen door de hond, die dacht dat ze, net als de broden, die zo lekker roken, van brooddeeg gemaakt was, haar tanden in haar gezicht zette en er toen pas achter kwam, dat het niet zo was.  Daarna had ze een scheef gezicht, dat loste ik op door het haar (n.b. vlas! ) wat meer over haar gezicht te laten vallen en haar een bril op te zetten. Weggooien en opnieuw beginnen kwam niet bij me op. Het duurde  nog eens 5 jaar voor ik tot daden over ging. Na het schoonmaken van mijn grachtenhuis , kwamen de kriebels om toch eens een aantal zaken te verbeteren, minder grof kant. Gordijnen beter plooien enz.  En dan ligt het popje  in de verbeterde kamer toch wel erg  buitenaards te wezen. Een nieuw popje met beter geproportioneerd hoofd. werd in bed gelegd. Het stond echt beter, maar ik miste toch iets, eigenlijk nog steeds. Zij is niet meer en de kamer is niet meer hetzelfde. Het nieuwe popje is lief, maar doet me niets. En het oude popje is mee met de vuilnisman. Kitsch kan dus heel dierbaar zijn.

Kunst met een grote K , zag en zie ik steeds meer verschijnen op de grote beurzen, in de poppenhuisbladen, en musea . Zo mooi, dat je er bijna droevig van wordt. Immers het is terecht heel duur en dus onbetaalbaar om je huizen mee inte richten en je vraagt je af of het zelf prutsen  nog wel zin heeft. Immers  zo mooi en gedetailleerd krijg je het zelf nooit. Laten we maar toegeven: de K ligt buiten ons bereik , dus wat voor zin heeft het dan om door te gaan met de hobby. Vol van dit soort zwartgallige gedachten, ging ik op bezoek in het museum in Basel. Manlief rijdt graag en ver, maar gaat niet mee de musea in. Er was een hittegolf, we waren al zes keer langs het museum gereden zonder het te vinden, dus de stemming daalde. Toen we het eindelijk zagen, werd ik wegens gebrek aan parkeermogelijkheden uit de auto geduwd. "Kom je  over drie uur weer halen"   "prima tot straks". en daar stond ik . Bij nader inzien met net genoeg geld om het museum te betalen, maar niet genoeg voor koffie of andere dranken.  Dus hongerig, dorstig en met de vraag, waarom doe ik het eigenlijk, sjouwde ik het museum door. Prachtig wat een mooie dingen hadden ze.  De moeite waard om een kwijlbakkie mee te nemen, zoals wij bij de club zeggen.

 Helaas werd ik er alleen maar somberder van. Hadden er  hulpverleners rond gelopen dan hadden ze van de crisis gebruik kunnen maken om me definitief  van de verslaving af te helpen.  Achteraf gelukkig, liepen die er niet. Tenslotte kwam ik op de de afdeling antieke huizen en kijkkasten, ook prachtig, maar ook .... oh feest der herkenning. Ik  zag ineens het getob dat honderden jaren geleden ook al bestond:- een popje dat eigenlijk niet paste, maar ja je had niet anders, - het  zoeken naar een passende stof voor de gordijnen, gelukkig was er nog iets over van de gordijnstof van het grote huis.  De kijkkast een beetje grof, maar door vader met liefde gemaakt, en door moeder  ingericht; het kind dat het kreeg was er heel blij mee.  De blijdschap en zorg was na eeuwen nog steeds te herkennen en ineens voelde ik me thuis en in goed gezelschap van miniatuurhobbyisten door de eeuwen heen. Je moet soms door een diep dal om een eenvoudige waarheid te leren.  Het gaat om  het plezier van het maken, dat is punt een, en of er nu kunst of kitsch uitkomt is punt twee.

 Ik ontdekte het toilet en dronk de kraan leeg.  Aldus geestelijk en lichamelijk gelaafd verliet ik het museum. Ik had het verschil en de overeenkomst tussen kunst en kitsch ontdekt en geniet nu weer met volle teugen van allebei.

Atelier 'eenoptwaalf' +31 (0) 6 3304 1265 info@eenoptwaalf.nl

Comments